ยาแก้วิงเวียน ยาใกล้ตัวที่อาจทำให้สุขภาพคุณ “เอียน”

อาการวิงเวียนศีรษะพบได้บ่อยๆในชีวิตประจำวัน
ซึ่งสาเหตุของการเกิดอาการวิงเวียนศีรษะมีมากมายหลากหลาย
บ่อยครั้งที่หลายคนพอมีอาการดังกล่าวบ่อยๆ 
มักไปซื้อยารับประทานเองและเมื่อใช้บ่อยจนรู้จักยาแล้ว
ก็เรียกหาและใช้ยาเหล่านั้นเป็นประจำ
.
หรือในบางกรณี ไปพบแพทย์แล้วได้รับยาแก้วิงเวียนศีรษะ
ซึ่งเมื่อรับประทานแล้วได้ผลดี
ก็จะนำตัวอย่างยาไปซื้อรับประทานต่อเองเป็นระยะเวลานาน
.
มียาแก้วิงเวียนอยู่ชนิดหนึ่งที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลาย
โดยมีชื่อสามัญว่า ฟลูนาริซีน (flunarizine)
ซึ่งมีชื่อทางการค้าที่หลากหลายเช่น Sibelium, Fludan
Fluricin,Poli-flunarin, Liberal, Simoyiam,
Sobelin,Vanid, Vertilium เป็นต้น
มักมีลักษณะเป็นแคบซูลสีแดงและเทา
.
ซึ่งยาดังกล่าวในทางการแพทย์มีข้อบ่งใช้
ในการรักษาอาการวิงเวียน (vertigo) และป้องกันไมเกรน
ตัวยาดังกล่าวสามารถเข้าไปในสมองและออกฤทธิ์
ขยายหลอดเลือดในสมองและ
ปรับระดับสารสื่อประสาทบางชนิดในสมอง
ทำให้ป้องกันไมเกรนและลดอาการวิงเวียนศีรษะ
ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
.
อย่างไรก็ตาม การใช้ยานี้อย่างต่อเนื่องเป็นเวลานานๆ
หรือใช้ยาเองต่อเนื่อง โดยไม่ได้อยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์
อาจทำให้เกิดอาการข้างเคียงต่อระบบประสาทส่วนกลาง
และส่งผลให้เกิดการเคลื่อนไหวที่ผิดปกติของกล้ามเนื้อลายได้
.
โดยอาการที่พบมักเป็น อาการเดินได้ช้าลง
ก้าวเดินผิดปกติ มือสั่น กล้ามเนื้อลิ้นพลิก พูดไม่ชัด
อาการข้างเคียงเหล่านี้มักพบในผู้ป่วยเพศหญิงที่อายุมาก
และมีประวัติการรับประทานยานี้มาอย่างต่อเนื่องเป็นเวลานาน
.
รับประทานยาในขนาดที่สูงจนเกินไป
เช่นครั้งละ 1 แคปซูล วันละ 3 ครั้งซึ่งเป็นขนาดยาที่ผิด
(ขนาดยาที่ถูกต้องคือครั้งละ 1-2 แคปซูล
หรือ 5-10 มิลลิกรัม วันละ 1 ครั้ง)
หรือรับประทานร่วมกับยาอื่น
ที่มีผลเพิ่มระดับยาฟลูนาริซีนให้มากขึ้น
.
เหตุผลที่ทำให้เกิดอาการดังกล่าว
เกิดจากการที่ยาฟลูนาริซีน
มีผลลดการทำงานของสารสื่อประสาท
ที่สำคัญกับการเคลื่อนไหวของร่างกาย
ที่มีชื่อว่า โดปามีน (dopamine)
ในระบบประสาทส่วนกลา
งบริเวณเบซัลแกงเกลี่ย (basal ganglia)
ทำให้การส่งสัญญาณประสาทเพื่อควบคุมการทำงาน
ของกล้ามเนื้อลายหลายแห่งในร่างกายผิดปกติไป
โดยทั่วไปหากใช้ยานี้ในขนาดต่ำและระยะเวลาสั้นๆ
จะไม่เกิดอาการดังกล่าว
.
นอกจากยาฟลูนาริซีนแล้ว
มียาอีกชนิดที่นิยมใช้เพื่อแก้อาการวิงเวียนเช่นกัน
ได้แก่ยาซินนาริซีน (cinnarizine)
และบ่อยครั้งที่ผู้ป่วยมักใช้ยาทั้ง 2 ชนิดร่วมกั
หรือใช้ยาซินนาริซีนทดแทนยาฟลูนาริซีน
ยาซินนาริซีนเองก็สามารถทำให้เกิดการเคลื่อนไหวที่ผิดปกติ
ได้เช่นเดียวกันกับยาฟลูนาริซีนหากใช้ในขนาดสูงและอย่างต่อเนื่อง
.
ผู้ที่มีอาการวิงเวียนศีรษะบ่อยครั้ง
และมักรับประทานยา 2 ชนิดนี้อยู่เป็นประจำ
โดยเฉพาะที่ซื้อมารับประทานเอง
โดยไม่ได้รับการดูแลจากแพทย์
ควรตระหนักถึงผลเสียดังกล่าวด้วย
อาการข้างเคียงดังกล่าวถึงแม้จะหายไปได้เอง
เมื่อหยุดยาในผู้ป่วยส่วนใหญ่ แต่ในผู้ป่วยบางรายพบว่า
.
อาการดังกล่าวอาจคงอยู่นาน
และอาจส่งผลกระทบระยะยาวต่อคุณภาพชีวิต
จึงควรใช้ยานี้อย่างระมัดระวัง อย่างไรก็ตาม
ยานี้ยังคงมีประโยชน์โดยเฉพาะในการป้องกันไมเกรน
และบรรเทาอาการวิงเวียนที่มีผลจากการทำงานที่ผิดปกติ
ของระบบการทรงตัวในหูส่วนใน (vestibular system)
หากใช้อย่างถูกต้องภายใต้การดูแลของแพทย์
.
ขอขอบคุณข้อมูล
ที่มา : รองศาสตราจารย์.ดร.ภญ. จุฑามณี สุทธิสีสังข์
ภาควิชาเภสัชวิทยา คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล